مقدمه:

در صورتی که شما در راستای علم و دانش خود،چه در زمینه های اختراع و نوآوری و چه در حوزه های علمی و پژوهشی گام موثری در مسیر اقتصاد و تجاری سازی بردارید نیاز به یک شرکت دانش بنیان خواهید داشت.

شما با مطالعه این مقاله با تمامی شرایط و مراحل ایجاد یک شرکت دانش بنیان آشنا خواهید شد.

براساس ماده (3) آیین‌نامه اجرایی قانون حمایت از شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیان و تجاری‌سازی نوآوری‌ها و اختراعات، مصوب هیئت محترم وزیران به شماره 141602/ت46513هـ مورخ 1391/08/21، آیین‌نامه حاضر برای ارزیابی و حمایت از شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیان به تصویب «کارگروه دائمی شورای راهبری فناوری‌ها و تولیدات دانش‌بنیان» رسید.

تعاریف:

 در این آیین نامه، اصطلاحات زیر در معانی مشروح مندرج در ذیل به کار می‌روند:

1-قانون حمایت: قانون حمایت از شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیان و تجاری‌سازی نوآوری‌ها و اختراعات مصوب مجلس شورای اسلامی مورخ  1389/08/30 و اصلاحات بعدی آن

2-قانون جهش: قانون جهش تولید دانش‌­بنیان مصوب مجلس شورای اسلامی مورخ1401/02/31

3-شرکت:به اجتماعی از افراد گفته می­‌شود که مطابق مقررات قانون تجارت،دارای شخصیت حقوقی مستقل از تشکیل‌­دهندگان آن بوده و ضروری است تا مطابق مقررات مربوط به ثبت شرکت‌­ها به ثبت رسیده و آگهی ثبت آن منتشر و برای اطلاع اشخاص ثالث اعلام گردد.

شرکت در ماده 20 قانون تجارت،به هفت نوع تقسیم شده است که عبارتند از :شرکت سهامی،شرکت با مسئولیت محدود،شرکت تضامنی، شرکت مختلط غیر سهامی،شرکت مختلط سهامی،شرکت نسبی و شرکت تعاونی تولید و مصرف.

4-کارگروه:کارگروه دائمی شورای راهبری فناوری‌ها و تولیدات دانش‌بنیان موضوع ماده 8 قانون جهش تولید دانش‌بنیان مصوب مجلس شورای اسلامی مورخ 1401/02/31

5-دبیرخانه:دبیرخانه تخصصی ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت­‌های متقاضی دانش‌­بنیان که در معاونت توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان معاونت علمی،فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری مستقر است.

6-شرکت دانش‌بنیان:شرکت یا مؤسسه خصوصی است که به منظور هم‌افزایی علم و ثروت، توسعه اقتصاد دانش محور، تحقق اهداف علمی و اقتصادی (شامل گسترش و کاربرد اختراع و نوآوری) و تجاری‌سازی نتایج تحقیق و توسعه (شامل طراحی و تولید کالاها و خدمات) در حوزه فناوری‌های برتر نسبت به تراز متوسط فناوری‌های موجود در کشور و با ارزش افزوده بالا و بر­اساس معیارهای مورد نظر این آیین‌نامه، به تأیید کارگروه می‌رسد.

7-سامانه:درگاه الکترونیک متمرکزی است که بستر سنجش، ارزیابی و ارائه خدمات حمایتی به شرکت‌های دانش‌بنیان می‌باشد.

8-کارگزاران:اشخاص حقیقی و حقوقی که به منظور ارتباط، ارزیابی و حمایت از شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیان، توسط دبیرخانه کارگروه انتخاب می‌شوند.

9-نمونه آزمایشگاهی:نمونه اولیه­‌ای از محصول است که در مقیاس آزمایشگاهی کارکردهای اصلی محصول نهایی را داشته باشد و شرکت تلاش می­‌کند با انجام آزمایش‌­ها و طراحی‌­های بیشتر، اشکالات آن را برطرف نماید.

10-تولید تجاری:کالایی که به مرحله تولید و فروش رسیده باشد و کلیه مجوز­ها، تاییدیه‌­ها و استانداردهای لازم مورد نظر دبیرخانه متناسب با حوزه فناوری کالا را اخذ کرده باشند.

11-نمونه جدید:طرح اولیه‌‌ای از محصول جدید مرتبط با توانمندی‌های فناورانه یا محصولات تایید شده شرکت دانش‌­بنیان است.

12-برنامه رشد:برنامه ارائه شده از طرف شرکت که شامل؛ رشد در زمینه‌های فروش، صادرات، اشتغال تخصصی، اخذ تاییدیه­‌ها، استانداردها و مجوزهای لازم برای عرضه گسترده محصول در بازارهای داخلی و خارجی، توسعه سبد محصولات دانش‌­بنیان، نرخ رشد میزان تشکیل و جذب سرمایه و میزان همکاری‌های فناورانه می‌باشد.

13-فهرست کالا و خدمات دانش‌بنیان:فهرستی از محصولات شامل کالاها و خدمات فناورانه برخوردار از فناوری‌های برتر نسبت به تراز متوسط فناوری‌های موجود در کشور است که بر اساس ضوابط شورای راهبری فناوری‌ها و تولیدات دانش‌بنیان توسط دبیرخانه تدوین، به‌روزرسانی و منتشر می‌گردد. در تدوین این فهرست علاوه بر ملاحظات سطح فناوری، محصولات و خدمات فناورانه و نوآورانه مرتبط با اولویت های راهبردی و ملی و مزیت های رقابتی بخش های اصلی اقتصادی کشور مورد توجه قرار می‌گیرد.

14-درآمد عملیاتی:درآمد ناشی از فروش کالاها یا خدمات شرکت‌­ها که در ردیف‌­های «فروش خالص»، «درآمد ناخالص پیمانکاری/ ارائه خدمات» و «سایر درآمدهای عملیاتی» در صورت سود و زیان اظهارنامه مالیاتی شرکت‌ها درج می­‌شود.

کالاها و خدمات ارائه شده از سوی شرکت متقاضی لازم است برخوردار از همه معیارهای مندرج در ماده (1) باشد. همچنین احراز یکی از معیارهای مندرج در ماده (3)، (4) یا (5) در فرآیند ارزیابی ضروری است.

ماده 1- معیارهای کالاها و خدمات دانش‌بنیان:

مرحله تولید: کالاهای ارائه شده،‌ باید در حال تولید بوده یا حداقل در مقیاس آزمایشگاهی (با قابلیت بررسی فنی)‌ ساخته شده باشند.

تبصره 1- احراز معیار “مرحله تولید” برای خدمات مورد ارزیابی، از طریق مستندات مثبته فروش صورت می پذیرد.

سطح فناوری: محصولات ارائه شده باید در حوزه فناوری‌های برتر باشند به این معنا که دانش فنی طراحی و ساخت یا دانش فنی فرآیند تولید محصول از متوسط سطح فناوری­های موجود در کشور بالاتر بوده و دستیابی به آن مستلزم انجام تحقیق و توسعه توسط یک تیم فنی خبره باشد. محصولات دارای سطح فناوری قابل پذیرش، در قالب فهرست کالاها و خدمات دانش‌بنیان توسط دبیرخانه تدوین و منتشر می‌شود.

تبصره 2- در صورتی که شرکت، مجری پروژه «مهندسی، پیمانکاری و ساخت» (EPC) باشد، اگر حداقل 5 درصد از قیمت قرارداد پروژه در بخش طراحی مفهومی و تفصیلی حائز همه معیارهای ماده (1) بوده و حداقل 10 درصد از تجهیزات خریداری شده از شرکت­های دانش­بنیان تامین شده باشد، خدمات شرکت متقاضی تایید می ­شود.

تسلط بر دانش فنی: شرکت باید مطابق با پیوست (1)، حداقل در یکی از موارد زیر ناظر به دانش طراحی، تسلط داشته باشد:

الف- طراحی زیرسیستم اصلی کالا و خدمت

ب- طراحی یکپارچه‌سازی کالا و خدمت

ج- طراحی فرآیند (یا تجهیزات) تولید کالا و خدمت، مشروط به پیچیده بودن این فرآیند (یا تجهیزات تولید)

تبصره 3- دبیرخانه می‌تواند شرط تسلط بر دانش فنی را با توجه به حوزه فناوری از طریق تعدادی از نشانگرهای اثبات کننده­ی دانش فنی از قبیل موارد ذیل احراز نماید.

سنجش این موارد در ارتباط با محصول مورد ارزیابی صورت می‌پذیرد:

1- هزینه‌­کرد تحقیق و توسعه

2- تعداد نیروی انسانی فعال در حوزه تحقیق و توسعه شرکت

3- برخورداری از مشتری تخصصی پایدار (تعداد مشتری، مدت و تناوب فروش به هر کدام)

4- میزان جذب سرمایه از شرکت‌های بزرگ

5- میزان سرمایه­‌گذاری در تیم­‌های فناور و شرکت­‌های دانش­‌بنیان

6- انعقاد قراردادهای همکاری فناورانه با سایر شرکت­‌ها یا دانشگاه‌­ها

7- داشتن ثبت اختراع بین‌المللی تایید شده نهایی

8- دارا بودن استانداردهای تخصصی و تاییدیه­‌های عملکرد  

1-زمینه سازی برای بهره مندی از تمام توان عملی دانشگاه ها.

2-بالا رفتن میزان درآمد تخصصی دانشگاه ها و واحدهای تحقیقاتی.

3-تجاری نمودن نتایج تحقیقات علمی .

4-تشویق دانشگاهیان و افراد بزرگ علمی جهت همکاری در فعالیت و امور مربوط به پاسخگویی خواسته های جامعه و فراهم سازی تولید منبع درآمد.

1-ارائه پژوهشات کارآمد.

2-ساخت کالا با تکنولوژی مدرن (گسترش فناوری).

3-انجام خدمات گسترش کار آفرینی.

4-انجام خدمات ارتقا کالای مدرن.

5-ارائه سرویس های نظارتی بر پژوهشات.

6-برنامه ریزی و به اجرا رساندن طرح های گسترش کار آفرینی در رده کشوری،استانی.

این شرکت ها از لحاظ بخشودگی از پرداخت مالیات -عوارض درآمد گمرک و سود تجاری و عوارض مالیاتی برای 15سال و نیز ارائه وام هایی با بهره ی کم یا بدون بهره مورد حمایت دولت قراردارند.