دراین مقاله ما در صدد هستیم به شما عزیزان اطلاعات مفید در ارتباط با شرکت سهامی خاص ارائه نماییم:
تا با شرایط و نوع مدارک،نحوه تقسیم اختیارات،ونحوه تصمیم گیری،مسئولیت ها،سرمایه مورد نیاز و قوانین مرتبط آشنا شوید.
شرکت سهامی یک شرکتی است که می تواند در زمینه های اقتصادی، بازرگانی و خدماتی و…فعالیت نماید.
همواره باید نوع شرکت بعد یا قبل از اسم شرکت ذکر شود به طور مثال: شرکت ————(سهامی خاص)
شرکت های سهامی خاص جهت اداره به ۳ بخش تقسیم می شوند:
١-سهامداران،که با برگزاری مجامع هیئت مدیره و بازرسین را انتخاب می کنند.
٢-هیئت مدیره،که مسئولیت اجرائی در شرکت سهامی خاص را دارند.
٣-بازرسین،که مسئولیت کنترل کننده را در شرکت سهامی خاص دارند.
شرایط تشکیل شرکت سهامی خاص
١-تعداد سهامداران حداقل سه نفر که شامل مدیرعامل،رییس هیئت مدیره،نائب رییس هیئت مدیره است.
٢-دو نفر بازرس باید برای شرکت انتخاب شوند.
٣-درحال حاضر حداقل سرمایه ۱٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال می باشد.
*نکته١:کارکنان دولت به استثنای عضو هیئت علمی فقط میتوانند سهامدار شرکت باشند اما نمیتوانند عضو هیئت مدیره شرکت باشند.
*نکته٢:مدیرعامل می تواند خارج از شرکا باشد.
شرایط سهامداران
١-مسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمی سهام آنهاست.
٢-این شرکت حداقل از٣شریک تشکیل می شود و صاحبان سرمایه که به سهامدار تعبیر می شوند دارای اوراق سهام هستند نه اینکه مانند شرکت با مسئولیت محدود سهم الشرکه داشته باشند.
٣-مبلغ اسمی مبلغی است که در اساسنامه برای هر سهم تعیین شده و این مبلغ روی ورقه سهم قید می شود.
۴-اوراق سهام سندی قابل معامله است که به دوصورت اوراق سهام با نام و اوراق سهام بی نام می باشد.
۵-اوراق سهام با نام،در سند اوراق سهام حتما باید نام شخص ذکر شود و در دفتر سهام شرکت لحاظ شود و در صورت انتقال،حسابداری شرکت این روند انتقال را باید در دفتر ثبت سهام قید کرده و شخص انتقال دهنده یا موکل باید دفتر شرکت را امضا نماید.اوراق سهام با نام را می توان با یک بار انتشار در روزنامه کثیرالانتشار به سهام بی نام تبدیل کرد.
۶-اوراق سهام بی نام،حسابداری شرکت در سند آن نام شخص دربردارنده سهام را قید نمی کند و سند آن به صورت حامل و دارنده آن مالک محسوب می شود.
اوراق سهام بی نام را می توان به اوراق سهام با نام تبدیل کرد که باید سه نوبت و هریک به فاصله 5روز در روزنامه کثیرالانتشار درج شود.
٧-هرگاه قسمتی از تعهد موسسین به صورت غیر نقد باشدباید عین آن را یا مدارک مالکیت را در همان بانکی که برای پرداخت مبلغ نقدی باز شده است ارائه دهند و گواهی بانک را به همراه اظهارنامه به ثبت شرکت ها تحویل دهند (مثال:اگر سرمایه شرکت ملکی باشد مدارک مربوط به آن ملک تحویل بانک داده خواهد شد).
٨-در این نوع شرکت سهام سهامداران سرمایه را تشکیل می دهند و هر شریک مالک تعدادی از این سهام است(مثال:اگر شرکتی از ٣سهامدار تشکیل شود و سرمایه شرکت بالغ بر ۶٠٠میلیون ریال باشد و مبلغ هر سهم ١میلیون باشد آنگاه هر شریک ٢٠٠سهم دارد که می تواند تعدادی از آن ها را به کسانی که می خواهند منتقل کند این انتقال آزاد است و یکی از ویژگی های عمده شرکت سهامی خاص است). در شرکت سهامی خاص شرکای اولیه نمیتوانند سرمایه شرکت را از طریق عموم مردم تامین کنند و آورندگان سرمایه فقط خود موسسان هستند.
شرایط اعضای هیات مدیره در تاسیس شرکت سهامی خاص
١-اعضای هیأت مدیره و مدیرعامل نباید دارای مناصب دولتی باشند.
٢-مدیر عامل نباید مدیر عامل شرکت دیگری باشد.
٣-در شرکت سهامی خاص دو ناظر باید وجود داشته باشد.
شرایط بازرسان مجاز در تاسیس شرکت
١-حسن شهرت و عدم محکومیت کیفری مؤثر
٢-حداقل مدرک لیسانس در یکی از رشته های مرتبط با وظایف محوله
٣-حداقل ۵ سال سابقه کار مفید داشته باشند.
۴-نبایستی به نمایندگی مجلس اشتغال داشته باشند.
۵-نبایستی در موسسه های دولتی، شهرداری ها و مراکزی که به آن ها وابسته می باشد هیچ گونه مشغولیتی را به صورت تمام وقت داشته باشند.
نکات قابل توجهی که برای انتخاب نام شرکت وجود دارد به شرح ذیل می باشد:
١-داشتن ریشه فارسی و از عبارات انگلیسی استفاده نشود.
٢-نام شرکت باید جزء اسامی خاص و جدید باشند.
٣-نام شرکت حداقل سه سیلاب یا سه بخش و یا بیشتر باشد.
۴-نام نباید تکراری باشد.
۵-نام شرکت نباید با شئونات ایران در تضاد باشد.
*یکی از مهم ترین موارد این است که در نام شرکت حتما عنوان سهامی خاص باشد.*
افراد ممنوع الانتخاب
افراد زیر را نمی توان به سمت بازرس در شرکت سهامی انتخاب کرد:
١-اشخاص مشمول ماده ۱۱۱ قانون تجارت(در بازداشت، ورشکسته و محروم از حقوق اجتماعی)
٢-مدیران و مدیرعامل شرکت
٣-بستگان درجه اول یا فامیلی مدیران و مدیر اجرایی تا درجه سه طبقه اول و دوم.
۴-هر شخصی که خود یا همسرش از اشخاص مذکور در بند ۲ حقوق دریافت کند.
اعتبار زمانی و تمدید هیات مدیره و بازرسین شرکت سهامی خاص
١-هیئت مدیره شرکت های سهامی خاص دارای اعتبار ٢سال خورشیدی هستند.
٢-بازرسین این شرکت دارای اعتبار ١سال مالی می باشند که پس از انقضاء باید تمدید و یا تعویض شوند.
حدود اختیارات مدیران
اداره شرکت سهامی به عهده هیئت مدیره که از میان سهامداران انتخاب می شود است و همچنین، در حدود موضوع شرکت بهجز موضوعاتی که بهموجب قانون تجارت اخذ تصمیم و اقدام درباره آنها در صلاحیت خاص مجمع عمومی است، مدیران شرکت سهامی دارای کلیه اختیارات لازم برای اداره شرکت میباشند. بنابراین میبینیم که اعضاء هیئتمدیره در انجام وظایف خود میبایست موضوع فعالیت شرکت و صلاحیتهای مجامع عمومی صاحبان سهام را رعایت کنند.
ضمنا”مدیرعامل شرکت سهامی در حدود اختیاراتی که توسط هیئتمدیره به او تفویض شده است نماینده شرکت محسوب و از طرف شرکت حق امضاء دارد“، بهنظر میرسد هیئتمدیره فقط حق دارد قرارداد را تصویب کنند و انعقاد و امضاء آن بهعهده مدیرعامل است. لذا مدیرعامل نماینده شرکت است و از طرف شرکت حق امضاء دارد و رعایت حدود صلاحیت ایشان نیز ضرورت دارد.
مدارک ثبت شرکت سهامی خاص
١-کپی برابر اصل کارت ملی و شناسنامه کلیه سهامداران و مدیران و اعضا خارج از شرکا
٢-گواهی عدم سوء پیشینه( نام سهامدار یا عضوی که نیاز به اخذ گواهی عدم سوپیشینه دارد در رسید پذیرش درج میشود )
٣-معرفی نشانی شرکت با کد پستی معتبر و نشانی محل سکونت همه اعضا با کدپستی متفاوت از شرکت
۴-ارائه موضوع شرکت(و در خصوص موضوعات مجوزی نیازمند به مجوز)
۵-انتخاب اعضا هیئت مدیره(معرفی نامه نمایندگان در صورتی که سهام داران و اعضا هیئت مدیره از بین اشخاص حقوقی باشند)
۶-دادن نام شرکت حداکثر (۵مورد)
٧-شماره مدیرعامل، کلیه اعضا و سهامداران الزامی بوده و باید به نام خود فرد باشد.(داشتن حساب کاربری ثنا برای صاحبین حق امضا الزامی است)
٨-جواز کسب در صورت نیاز، بنا به تشخیص کارشناسان اداره ثبت شرکت ها
٩-معرفی نامه نمایندگان، در صورت حقوقی بودن سهامداران و اعضای هیئت مدیره به همراه کپی کارت ملی و شناسنامه نماینده
۱۰-فیش بانکی که نشان دهنده واریزی ۳۵% از سرمایه اولیه شرکت به بانک را نشان می دهد.
۱۱-اظهارنامه شرکت با امضای کلیه سهامداران در ۲ نسخه
۱۲-اساسنامه با امضای کلیه سهامداران در ۲ نسخه
۱۳-صورت جلسه موسسین و هیئت مدیره با امضای سهامداران و بازرسین در ۲ نسخه
*نکته: در رابطه با امضاء بازرسین فقط در صورت جلسه موسسین صورت می گیرد.
تفاوت ثبت شرکت مسئولیت محدود و ثبت شرکت سهامی خاص
اولین تفاوت:
شرکت های سهامی خاص باید حداقل سه عضو داشته باشند ولی در شرکت های مسئولیت محدودحداقل تعداد عضو دونفر است.
دومین تفاوت:
در میزان و مقدار سرمایه شرکت در هنگام تاسیس شرکت است و سرمایه ای که درحساب شرکت واریز میشود شرکت با مسئولیت محدود زمانی تشکیل می شود که تمام سرمایه نقدی پرداخت و کل سرمایه غیرنقدی تقویم و تسلیم شود در شرکت سهامی خاص باید دست کم ۳۵%از سرمایه، به صورت نقدی در حساب بانکی به نام شرکت تا مدت مشخصی نگهداری شود:اما در شرکت با مسئولیت محدود باید ۱۰۰%سرمایه در حساب بانکی به نام شرکت بلوکه شود .
سومین تفاوت:
داشتن سهام است نقل و انتقال سهم الشرکه در شرکت های با مسئولیت محدود از طریق تشکیل مجمع قابل انجام می باشد ولی در شرکت سهامی خاص برای نقل و انتقال سهام ابتدا واگذار کنندگان سهام و گیرندگان سهام به اداره دارایی مربوط به حوزه مالیاتی مربوط به شرکت مراجعه می کنند و پس از اخذ گواهی ۴%مالیات نقل و انتقال سهام از طریق تشکیل مجمع به همراه گواهی نقل و انتقال اخذ شده از دارایی کار خود را به انجام می رسانند.
چهارمین تفاوت:
برخلاف شرکتهای سهامی در شرکت با مسئولیت محدود سهم الشرکه شرکا به اسانی قابل انتقال نیست چون حق شرکا که عنوان سهم الشرکه دارد نمیتواند به صورت اوراق قابل انتقال درآید(ماده ۱۰۲ق.ت) و انتقال سهم الشرکه به اشخاص دیگر باید حتما با رضایت اکثر شرکا باشد آن هم اکثریتی که لااقل سه ربع سرمایه متعلق به آنها بوده و اکثریت عددی نیز داشته باشند.
پنچم تفاوت:
در شرکت با مسئولیت محدود تمام شرکا باید اساسنامه شرکت را امضا کنند و ممکن است گاهی شرکا مسئولیت تضامنی پیدا کنند مانند موردی که نام شرکت متضمن نام یکی از شرکاست که در این صورت شریک مسئولیت تضامنی دارد.
ششمین تفاوت:
تفاوت دیگر شرکت با مسئولیت محدود با سهامی خاص این است که در محدود دونفر برای تشکیل شرکت کافی است اداره کردن شرکت با مسئولیت محدود اسان تر است و معمولا توسط یک یا دو مدیرانجام میشود در حالی که در شرکت سهامی لااقل باید یک هیئت مدیره سه نفره داشته باشد در شرکت با مسئولیت محدود نهاد کنترل کننده وجود ندارد مگرآنکه تعداد شرکا از ۱۲نفر بیشتر باشد که در این صورت تشکیل یک هیئت نظارت ضروری است.هیئت مزبور لااقل سالی یک مرتبه مجمع عمومی شرکا را تشکیل میدهد.
هیئت نظارت،هیئتی۷ نفره از کاربران است که پنج عضو اصلی و دو عضو علیالبدل دارد. در غیاب اعضای اصلی، یا در شرایطی که اعضای اصلی جزو طرفین شکایت باشند، اعضای علیالبدل، به ترتیب جانشین اعضای اصلی خواهند بود. یک نفر از اعضای هیئت سمت سخنگوی هیئت نظارت را دارا خواهد بود و انتخاب سخنگو با خود اعضای هیئت است.
تشکیل سرمایه احتیاطی (اندوخته احتیاطی) را در این نوع شرکت ضروری دانسته است این سرمایه اجازه می دهد که در صورت لزوم بدهی های شرکت از آن پرداخت شود.
نکات مهم و قابل توجه :
١-برای نقل و انتقال سهام در شرکت سهامی خاص به اداره مالیات رفته و برگه مفاصا حساب دریافت می کنید.
٢-برای تاسیس شرکت و واگذاری سهام، به تشکیل مجمع عمومی نیاز می باشد.
٣-مجمع عمومی باید دارای ناظر باشد.
۴-نام شرکت بهتر است شامل عنوان سهامی خاص باشد، اما نبود آن جرم محسوب نمی شود.
۵-اساسنامه به منظور اثبات همکاری شرکا، باید توسط تمامی آن ها امضا شود.
۶-به هیچ عنوان نباید بین اعضای هیئت مدیره و بازرسان شرکت، نسبتی خانوادگی یا خویشاوندی وجود داشته باشد.