بانک مرکزی در دولت چهاردهم

ساکنان جدید کابینه چهاردهم تعیین شده‌اند اما هنوز تکلیف یکی از کلیدی‌ترین نهادهای اقتصادی ایران مشخص نشده است؛ آیا رئیس دولت در صدد ابقای رئیس فعلی بانک مرکزی است یا تصمیم دارد فرد دیگری را جایگزین او کند؟ البته محمدرضا فرزین در سال ۱۴۰۱ به ریاست بانک مرکزی گمارده شده و شاید رئیس‌جمهور تصمیم داشته باشد او را تا پایان دوره پنج ساله‌اش در این مسند نگاه دارد. اما به هر روی فرصت تغییر دولت این مجال را فراهم می‌کند که یک بار دیگر ویژگی‌های رئیس‌کل بانک مرکزی به ویژه در شرایط اقتصادی امروز که مهار تورم و ثبات‌بخشی به اقتصاد مطالبه آحاد جامعه است، مورد بازخوانی قرار گیرد.

بدیهی است که رئیس‌کل بانک مرکزی نقش مهمی در شکل‌دهی به سیاست‌های پولی، مدیریت عملیات بانک مرکزی و اطمینان از ثبات مالی در اقتصاد یک کشور ایفا می‌کند. مسئولیت‌های او نیازمند ترکیبی از رهبری، مهارت‌های مالی و دیدگاه استراتژیک است تا به طور مؤثر بانک مرکزی را در انجام مأموریتش هدایت کند.

روسای بانک مرکزی در تمام نقاط جهان وظایف عمومی خاصی را بر عهده دارند؛ این افراد باید با مدیریت و نظارت بر عملیات روزمره بانک مرکزی، اطمینان حاصل کنند که تمامی فعالیت‌ها با اهداف استراتژیک آنها هماهنگ است. از سوی دیگر، مسئولیت اجرای سیاست‌های پولی تعیین‌شده برای بانک مرکزی نیز بر عهده آنهاست و در عین حال باید از رعایت قوانین و مقررات مربوط به عملیات بانک مرکزی اطمینان حاصل کنند.

علاوه بر وظایف عمومی که برای هر مدیری در یک سازمان مترتب است، روسای بانک مرکزی معمولاً وظایف خاصی را نیز بر عهده دارند. رئیس‌کل بانک مرکزی باید این نهاد را به گونه‌ای راهبری کند تا سیستم مالی به‌خوبی عمل کرده و ثبات پولی حفظ شود. انجام این مهم شامل نظارت بر شاخص‌های اقتصادی و اجرای تدابیر لازم برای مقابله با ریسک‌های مالی است. روسای بانک مرکزی همچنین مدیریت ارتباطات بانک با عموم مردم و ذی‌نفعان را نیز بر عهده دارند و باید نسبت به ترویج شفافیت و اعتماد به این نهاد کمک کنند بنابراین، رهبری، تلاش‌های استراتژیک، مدیریت بحران بانک نیز از وظایف آنها تلقی شده و باید سیستمی را پیاده‌سازی کنند که اطمینان حاصل شود این نهاد مهم برای پاسخگویی مؤثر به وضعیت‌های اضطراری مالی آماده است.