یک امضاء دیجیتال در حقیقت یک طرح ریاضی برای اثبات هویت و اعتبار یک پیغام یا سند دیجیتالی است و یک امضای معتبر که معمولا برای انتشار نرم افزارها، نقل و انتقالات مالی و موارد دیگری که تشخیص جعل در آن اهمیت دارد مورد استفاده قرار می گیرد و به گیرنده پیام نشان می دهد که این پیغام توسط شخص شناخته شده ای ارسال شده و در زمان انتقال نیز تغییر نکرده است.
امضای دیجیتال در چه کسب و کارهایی کاربرد دارد؟
آغاز این استانداردها به کسب و کارها امکان می دهد که درهزینه های ذخیره سازی صرفه جویی کنند، فرآیندها را سرعت ببخشند و خطا ها را به حداقل برسانند. به عنوان مثال/ سازمان های مراقبت های بهداشتی می توانند تعداد اسناد ذخیره شده در مستندات فیزیکی خود را کاهش دهند و شرکت های دارو سازی می توانند نیاز به کلید گذاری مجدد پرهزینه را از بین ببرند. بسیاری از سازمان ها از امضای دیجیتال برای ساده کردن گردش کار خود و محافظت از یکپارچگی اسناد ضروری استفاده می کنند.
دولت ها :
به دلیل امنیت و هزینه کم، امضای دیجیتال پیشنهادی ویژه برای دولت ها به نظر می رسد. می توانند صورت حساب ها و اظهارنامه های مالیاتی جدید را ارائه و تکمیل کنند،قراردادها را مدیریت کنند و بسیاری از وظایف دیگر را سریع تر از فرآیندهای کاغذی انجام دهند.
تولید:
امضای دیجیتال توسط شرکت های تولیدی،کارگاه ها و صنایع ساخت برای سرعت بخشیدن به فرآیندهای تولید استفاده می شود . امضای دیجیتال امکان طراحی بهتر محصول و افزایش تولید و فروش را فراهم می کند. همچنین عقد قرار داد با مشتریان و مشترکین محصولات می تواند از دیگر ویژگی های امضای دیجیتال در عرصه تولید باشد
امورمالی و سرمایه گذاری:
نقطه اوج بانکداری مدرن، بانکداری بدون کاغذ،وام های آسان و قراردادهای سریع و بادقت است.
امضای دیجیتال همه این ها را به راحتی امکان پذیر می کند. تمامی فرآیندهای بانکی و معاملات که نیاز به امضای اسناد و رسید دارند با بهره مندی از سرعت و صحت امضای دیجیتال ارتقاء می یابند.
اخذ وام و اعتبار:
امکان امضای الکترونیکی درخواست ها ، قرارداد وام ها و اعتبارات نیز باعث صرفه جویی در هزینه های تعمیر و نگهداری در بخش مالی می شود.استفاده از امضای دیجیتال این اجازه را می دهد تا گواهی های دیجیتال یکبار مصرف برای امضای الکترونیکی تمام اسناد موجود در تراکنش از هردستگاهی صادر شوند.
صدور گواهی امضای دیجیتال دارای ۴ مزیت مشخص در زمان فعلی است. با گذشت زمان ممکن است لیست زیر تغییر کند و مواردی هم به آنها افزوده شود
مزیتهای صدور گواهی امضای الکترونیکی
1-احراز هویت
نخستین مزیتی که میتوانیم برای صدور گواهی امضای الکترونیکی در نظر بگیریم، احراز هویت است. در طی فرآیند احراز هویت، فرد شناسایی میشود و سپس، تشخیص داده میشود که امضای الکترونیکی از جانب همان شخص بوده است یا خیر. به بیان کلی، صحت پیام شخص فرستنده امضاء الکترونیکی، احراز هویت میشود و گواهی آن نیز صادر میگردد.
2-محرمانگی دادهها
همانطور که میدانید، در برخی از کاربردهای گواهی امضای دیجیتال نیاز است تا کاربر به صورت امن و آسان وارد سامانه شود. این فرآیند بر مبنای محرمانگی دادهها پیاده سازی میشود. بنابراین، با توجه به محرمانگی دادهها، هیچ فرد غیر مجازی نمیتواند به درگاه این سامانه دسترسی داشته باشد.
3-اصالت متن
با استفاده از گواهی امضای دیجیتالی، افراد اطمینان پیدا میکنند که کلید عمومی که در گواهی وجود دارد، جعل نمیشود و یا مخدوش نخواهد شد.
4-انکارناپذیری
فردی که امضای الکترونیکی و سپس گواهی آن را دریافت کرده نمیتواند انکار کند که گواهی با امضاء او تطابق ندارد. زیرا یکی از اهداف صدور گواهی امضای دیجیتال، اثبات تعلق و تطابق دارنده آن با هویت دیجیتال او است.
شرایط امضای الکترونیکی چیست؟
طبق ماده 10قانون تجارت الکترونیکی
1-باید نسبت به امضا کننده منحصر به فرد باشد
منحصربودن امضای الکترونیکی نسبت به امضا کننده دارای 2جهت است:
جهت اول :هیچ فردی نباید چنین امضایی را ایجادکند.
جهت دوم:امضا کننده نباید قادر به انکار انتساب امضا به خود باشند.
2-هویت امضا کننده،داده پیام را معلوم و مشخص نماید.
3-به وسیله امضا کننده یا تحت اراده انحصاری وی صادرشده باشد.
4- به نحوی به یک «داده پیام» متصل شود که هر تغییری در آن «داده پیام» قابل تشخیص و کشف باشد
ابزارتولید امضای الکترونیکی چیست؟
ابزار تولید امضای الکترونیکی مبنی بر فناوری زیر ساخت کلید عمومی است.
هرکلید یک عدد اول چند رقمی است جفت کلیدها توسط دفاتر صدور گواهی دراختیار شخص قرار می گیرد یکی از این کلیدها عمومی و دیگری اختصاصی است.
درضمن با این کلیدها می توان فایل الکترونیکی را امضا(رمزنگار) و بازگشایی نمود.زمانی که فرد بخواهد متنی را به خود منتخب کند و آن را امضا نماید با کلید اختصاصی آن را رمزنگاری می نماید .
درصورتی که طرف های مبادلات الکترونیکی بخواهند داده پیامی را برای فرد الف ارسال نمایند بگونه ای که صرفا او قادر به بازگشایی باشد نه شخص دیگری باید داده پیام مزبوررا با کلید عمومی فرد الف رمزگذاری (رمزنگاری) نموده و برای وی ارسال نمود ضمنا این قفل صرفا با کلید اختصاصی متعلق به فرد الف قابل بازگشایی است.
طبق ماده 15 قانون تجارت الکترونیکی ادعای انکار و تردید نسبت به امضای الکترونیکی مطمئن پذیرفته شده نیست و نسبت به داده پیامی که حاوی چنین امضایی باشد صرفا می توان ادعای جعل نمود یا از جهات قانونی مدعی به بی اعتباری آن شد.
پس با این تفاسیر بار اثبات دعوا بر عهده کسی است که ادعای جعل یا بی اعتباری قانونی داده پیام را طرح نموده است.
ثبت امضای الکترونیکی ثنا و مدارک ثبت نام امضای الکترونیکی :
برای دسترسی به خدمات مجازی و آنلاین قضایی مثل پیگیری پرونده ها و اظهارنامه و همینطور ارزیابی وضعیت دادخواست ها نیاز به ثبت امضای الکترونیکی ثنا است این امضا برای اخذ گواهی عدم سوءپیشینه و مشاهده ابلاغیه الکترونیک استفاده می شود.
تعریف و جایگاه حقوقی دفاتر صدور گواهی الکترونیکی:
امضای الکترونیکی مطمئن یا دیجیتال به تنهایی قادر به تضمین هویت امضا کننده نیست.بنابراین مرجع ثالثی باید اعتبار پیام را از طریق تعیین هویت امضا کننده دیجیتال تضمین کند.
طبق ماده 11قانون تجارت الکترونیکی
سابقه الکترونیکی مطمئن عبارت است از «داده پیام»ی است که با رعایت شرایط یک سیستم اطلاعاتی مطمئن ذخیره شده و به هنگام لزوم در دسترس و قابل درک است.
طبق ماده 16 قانون تجارت الکترونیکی هر داده پیامی که توسط شخص ثالث مطابق ماده11ثبت و نگهداری می شود مقرون به صحت است.
این مرجع ثالث اصطلاحا(دفاتر خدمات صدور گواهی الکترونیکی) یا (دفاتر خدمات الکترونیکی) یا (مرجع گواهی) نامیده می شود.
هرگاه وجود یک نوشته از نظر قانون لازم باشد، «داده پیام» در حکم نوشتهاست مگر در موارد زیر:
- الف – اسناد مالکیت اموال غیرمنقول
- ب – فروش مواد داروئی به مصرف کنندگان نهایی
- ج – اعلام، اخطار، هشدار و یا عبارات مشابهی که دستور خاصی برای استفاده کالا صادر میکند و یا از به کارگیری روشهای خاصی به صورت فعل یا ترک فعل منع میکند
امضای دیجیتال دارای دو جز متفاوت اما از نظر ریاضی مرتبط است.
کلیدخصوصی که در اختیار صاحب امضا است و کلید عمومی که در فهرست مرجع گواهی قرار دارد این مرجع تضمین می کند که کلید عمومی مستقر در فهرست به درستی اعلام و ایجاد شده است.
قانون تجارت الکترونیکی برای تعیین وتبیین شرح وظایف و ضوابط تاسیس است و این آیین نامه ،اجرای فعالیت های دفاتر ارائه خدمات صدور امضای الکترونیکی تعیین می کند به عبارت دیگرنقش و وظیفه اصلی آیین نامه تعیین مراجع قانونی ذی صلاح در امر صدور گواهی الکترونیکی و شرح وظایف و اختیارات ایشان می باشد.
چه کسانی نیاز به صدورگواهی امضای الکترونیکی دارند؟
به طور کلی سامانه تدارکات الکترونیک دولت و همینطور اعضای کانون سازمان ثبت اسناد و املاک، اعضای کانون دفاتر اسناد رسمی و همینطور کاربران سامانه حمل و نقل نیاز به گواهی امضای الکترونیکی است. نیز نیاز به گواهی امضای الکترونیکی خواهند داشت.
گام اول
پس از تایید گواهی تاسیس شرکت در بخش درون سازمانی ، مقتضی است دارنده سمت «امضاء کننده دفتر قانونی» به منظور امضاء و تحویل آگهی همچنین پرداخت حقوق دولتی به مراجع ثبت شرکتها مراجعه نماید با راه اندازی پرداخت الکترونیکی و احراز هویت هوشمند و درج امضاء الکترونیک برای اشخاصی که دارنده کارت ملی هوشمند هستند، امکانی فراهم گردیده تا بدون نیاز به مراجعه حضوری مراحل مذکور انجام گردد:
درگاه ثبت من
1-مراجعه به درگاه “ثبت من”با استفاده از لینک مرتبط (جهت کاربری از درگاه ثبت من مقتضی است اقدام نمایید) در این مرحله عبارت جهت امضا الکترونیک لطفا دکمه امضای رو به رو را بزنید. مقابل عنوان “پیش نویس آگهی” مشخص شده است.https://irsherkat.ssaa.ir/ ابتدا نسبت به ثبت نام در آن
2- ازطریق آیکون «پیامهای جدید» که در سمت چپ بالای صفحه قرار دارد و یا با مراجعه به قسمت «ثبت شرکتها و موسسات غیرتجاری» و سپس «اسناد قابل امضاء» مستنداتی که برای امضاء شخص آماده شده ، قابل مشاهده میباشد.
با کلیک بر روی دکمه «مطالعه سند» امکان دانلود و مشاهده نسخه مدرک قابل مشاهده میباشد-3
کلیک بر روی دکمه «امضاء» ، فرایند احراز هویت هوشمند آغاز میگردد با-4
-شماره کد پشت کارت ملی هوشمند اخذ می گردد5
با اخذ تصویر شخص تصویر با عکس کارت ملی مطابقت داده می شود-6
7-با نمایش یک جمله و خواندن آن جمله توسط متقاضی مرحله بعدی احراز هویت هوشمند انجام میگردد
-جمله اقرار امضاء سند حاوی شماره کد مرتبط با درخواست می بایست توسط شخص خوانده شود8
9-در این مرحله مجدداً کد تصدیق اصالت برای شخص پیامک شده و مقتضی است با ورود اطلاعات، فرایند امضاء الکترونیک تکمیل گردد
10-با مراجعه به سامانه ثبت شرکتها و موسسات غیرتجاری ، وجستجوی مجدد شماره پیگیری درخواست مربوطه،عبارت «این مدرک بصورت الکترونیکی امضا گردیده است.» در مقابل عنوان پیش نویس آگهی مشاهده می گردد
11-پس از تکمیل مراحل فوق ، سایر اقدامات در تکمیل فرایند ثبت شرکت از طریق مراجع ثبت شرکتها انجام پذیرفته و متعاقباً نسخه چاپی مستند آگهی تاسیس ، از طریق سامانه ثبت شرکتها قابل دریافت توسط متقاضی خواهد بود
گام دوم
در استفاده از روش انلاین ابتدا نرم افزار کلید ثبت رااز لینک دانلود نموده و بر روی گوشی هوشمند با سیستم عامل اندروید نصب نماییدhttps://notary-news.ir/?p=9339
طبق تصویر، پس از درج کدملی و شماره تلفن همراه شخص صاحب موبایل، فعالسازی را شروع و به مرحله بعد بروید
2کد تایید احراز هویت که از طریق پیامک به تلفن همراه ارسال می گردد را وارد و دکمه فعال سازی را انتخاب فرمائید
بازنشانی توکن می بایست با انتخاب رمز کاربری و رمز مدیریتی و تکرارآن انجام گردد3
4پس از بازنشانی، پیام روبرو مشاهده می گردد دکمه تایید جهت صدور گواهی الکترونیکی را کلیک نمایید
طبق تصویر روبرو نام مرکز صدورگواهی،گزینه میانی کانون سردفتران ودفتریاران انتخاب گردد5
6با انتخاب گواهی موبایل برنز شخص حقیقی مستقل، مبلغ قابل پرداخت مطابق تصویر نمایش داده میشود
مشخصات متقاضی گواهینامه الکترونیکی، طبق تصویر روبرو می بایست تکمیل گردد7
در مرحله بعد تایید و ثبت مشخصات وارد شده انجام می گیرد8
پس از مطالعه مشخصات دکمه تمامی اطلاعات فوق را خوانده ام و تایید می کنم انتخاب می گردد9
فرایند بررسی مشخصات انجام و یک پیام نمایش داده می شود10
11وارد مرحله پرداخت هزینه شده و با وارد نمودن اطلاعات کارت بانکی و دریافت رمز پویا، مبلغ خواسته شده را پرداخت نمایید
آخرین مرحله پیش از صدور گواهی احراز هویت چهره می باشد12
مرحله تطبیق تصویر چهره انجام می گردد13پ
مرحله بعد ضبط ویدئویی در زمان خواندن یک جمله تصادفی می باشد14
با احراز هویت موفق وارد مرحله صدور گواهی شده و کافی است دکمه صدور گواهی را انتخاب کنید15
16نام کاربری که در بند 3تعریف گردیده می بایست وارد گردد
مرحله فعال سازی گواهی مطابق تصویر روبرو مشاهده می گردد17
دکمه فعالسازی را انتخاب کنید تایید مطابق تصویر روبه رو قابل مشاهده است18